Coraz więcej osób, które posiada uszczerbek na zdrowiu fizycznym lub psychicznym, decyduje się na uprawianie sportu. Niektórzy nawet angażują się w profesjonalną rywalizację w klubach. Jakie dyscypliny sportu dla niepełnosprawnych są odpowiednie? Czy każdy może znaleźć ćwiczenia dla siebie?

Czym jest sport

Hasło to zawiera w sobie myśl o aktywności fizycznej ukierunkowanej na rozbudowę ciała, umiejętności zręcznościowych lub rozwój struktur umysłowych. Może być prowadzona w sposób swobodny lub zorganizowany. Osoby niepełnosprawne w sporcie mogą brać udział w wielu dyscyplinach. W zależności od stanu zdrowia zasady panujące wewnątrz danej konkurencji można elastycznie dopasować do uczestników.

Nie zawsze ćwiczenia dla niepełnosprawnych mają charakter rywalizacji. Bardzo często są formą rehabilitacji i włączania osób z upośledzeniami umysłowymi czy niewidomych do społeczeństwa. Poprzez zabawę i konieczność podejmowania działań w zespole, dane osoby budują relację, uczą się pokonywać lęki i blokady wewnętrzne. Sport daje im poczucie spełnienia, a osiąganie wytyczonych celów sprawia radość i mobilizuje do dalszych postępów.

Skąd pomysł na niepełnosprawnych w sporcie

Historia tworzenia drużyn i zawodów, w których biorą udział osoby z poważnymi problemami zdrowotnymi, sięga czasów II wojny światowej. Wiele lat wcześniej, bo w XVII wieku w pracach naukowych można było dostrzec praktyczną wartość aktywności fizycznej na osoby z niepełnosprawnością. Jednak dopiero w XX wieku zaczęto formować pierwsze instytucje zajmujące się promowaniem konkretnych dyscyplin sportu dla niepełnosprawnych.

W 1944 roku zorganizowano przełomowe zawody sportowe. Ich uczestnikami byli weterani wojenni, którzy utracili na froncie swoje zdrowie. Aktywność w różnych dyscyplinach była dla nich formą rehabilitacji, która hamowała rozwój powikłań związanych z bolesnymi przeżyciami. W 1963 roku swoją działalność rozpoczął ruch „Olimpiady Specjalne”, w których udział brały osoby z upośledzeniem umysłowym.

Współczesny rozwój dyscyplin dla niepełnosprawnych
Wielu obserwatorom sportu znane są przykłady osób rywalizujących na arenie międzynarodowej, a które posiadają poważne problemy zdrowotne. Zaliczał się do nich biegacz Oscar Pistorius, który osiągał swoje sukcesy lekkoatletyczne, korzystając z protez nóg. Natalia Partyka to polska tenisistka stołowa, która od 2004 roku zdobywała na każdej kolejnej olimpiadzie paraolimpijskiej tytuł mistrzyni w tenisie stołowym. Urodziła się bez prawego przedramienia.

Do dyscyplin sportu dla niepełnosprawnych zaliczyć trzeba również amp futbol. To odmiana piłki nożnej, w której drużyny złożone są z zawodników pozbawionych kończyny dolnej w przypadku piłkarzy z pola i kończyny górnej w przypadku bramkarzy. Zasady rozgrywki są dostosowane do graczy. Czas trwania meczu to 2×25 minut z 10-minutową przerwą. Wymiary boisk są odpowiednio zmniejszone i wynoszą 60×40 metrów. W składzie wyjściowym każdej z drużyn jest sześciu zawodników plus bramkarz.

Sport to aktywność również dla niepełnosprawnych. Rozwój dyscyplin i sprzętu do gry pozwala jak nigdy dotąd włączyć się do zabawy bez względu na schorzenie czy rodzaj upośledzenia.